تأثیر دمای سیال بر دوام و انتخاب نوع لرزه گیر از مهمترین عوامل عملکرد سیستم می باشد . در تأسیسات صنعتی و موتورخانه ها ، سیال های مختلفی مانند آب سرد، آب گرم، بخار یا روغن در جریان هستند و هرکدام شرایط دمایی متفاوتی دارند. شناخت تأثیر دما بر لرزه گیر و انتخاب مدل مناسب، میتواند از نشتی، ترکیدگی و خرابی زود رس تجهیزات جلوگیری کند. در این مقاله از آریا صنعت به‌صورت تخصصی بررسی می‌کنیم که تأثیر دما بر عملکرد لرزه گیر به چه صورت است و چه نوع لرزه گیری برای هر شرایطی مناسب‌تر می باشد .
اهمیت دمای کاری در انتخاب لرزه گیر
هر لرزه گیر دارای محدوده دمای کاری مشخصی است که اگر در انتخاب و استفاده در سیستم رعایت نشود ، خاصیت ارتجاعی و مقاومت لاستیک یا فولاد کاهش پیدا می‌کند. برای مثال در لرزه گیرهای لاستیکی، حرارت زیاد باعث خشک شدن، ترک خوردن و کاهش عمر مفید می‌شود. در مقابل، لرزه‌گیر های آکاردئونی فلزی می‌توانند دماهای بالا را تحمل کنند ولی نسبت به فشارهای ناگهانی حساس تر هستند. انتخاب درست بین لرزه گیر لاستیکی و آکاردئونی به درک دقیق شرایط دمایی سیستم بستگی دارد.
تأثیر دمای بالا بر لرزه گیرهای لاستیکی
در سیستم هایی که دمای سیال بالاتر از ۷۰ تا ۹۰ درجه سانتی گراد است، لرزه گیرهای لاستیکی معمولی دچار افت عملکرد می‌شوند. حرارت بالا باعث می‌شود لاستیک خاصیت انعطاف پذیری خود را از دست بدهد و به مرور زمان دچار ترک‌های سطحی شود. به همین دلیل، شرکت ارتعاشات صنعتی ایران لرزه گیرهای مخصوص آب گرم را با دو مدل زیر طراحی کرده است:
- مارک قرمز : دمای کاری تا ۹۰ درجه و فشار کاری ۱۰ بار – مناسب برای آب گرم و سیستم‌های حرارتی.
- مارک قرمزآبی : دمای کاری تا ۹۰ درجه و فشار ۱۶ بار – مناسب برای سیستم‌های آب گرم تحت فشار بالا.
در این نوع لرزه گیرها از لاستیک مقاوم در برابر حرارت استفاده شده تا در دمای بالا تغییر شکل یا نشتی نداشته باشند.
تأثیر دمای پایین بر لرزه گیر های لاستیکی
در مقابل، در سیستم‌های آب سرد یا چیلرها که دمای سیال پایین است، لاستیک لرزه گیر ممکن است سفت تر شود و خاصیت جذب ارتعاش کاهش پیدا کند. با این حال، لرزه گیرهای زیر از ارتعاشات صنعتی ایران برای این شرایط طراحی شده اند:
- مارک زرد : دمای کاری تا ۶۰ درجه و فشار کاری ۱۰ بار – مناسب برای آب سرد.
- مارک آبی : دمای کاری تا ۶۰ درجه و فشار کاری ۱۶ بار – مناسب برای سیستم‌های سرمایشی با فشار بالا.
این مدل‌ها انعطاف‌پذیری بالایی در دمای پایین دارند و از انتقال لرزش پمپ‌ها و ضربات هیدرولیکی جلوگیری می‌کنند.
تأثیر دما بر لرزه گیر های آکاردئونی فلزی
لرزه گیر های آکاردئونی فلزی که در کارخانه ارتعاشات صنعتی ایران تولید می‌شوند، به دلیل ساختار فولادی خود، مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند و برای بخار، آب داغ، روغن حرارتی و سیالات صنعتی داغ بسیار مناسب اند.
مدل‌های تولیدی این شرکت شامل:
در این مدل‌ها از استیل ضدزنگ و فلزات مقاوم در برابر حرارت استفاده می‌شود تا تغییر شکل در اثر دما به حداقل برسد.
تفاوت عملکرد لرزه گیر در دمای سرد و گرم
در دمای بالا، انبساط حرارتی لوله‌ها بیشتر است و لرزه گیر باید توانایی جذب این تغییر طول را داشته باشد. در مقابل، در دمای پایین انقباض اتفاق می‌افتد و لرزه گیر باید انعطاف کافی برای جلوگیری از فشار به اتصالات داشته باشد. انتخاب نادرست نوع لرزه گیر میتواند منجر به ترک خوردن فلنج‌ها، نشت سیال یا حتی شکست لوله شود . توجه به تأثیر دما بر عملکرد لرزه گیر میتواند از خسارت های احتمالی جلوگیری کند .
راهکارهایی برای افزایش عمر لرزه گیر در شرایط دمایی مختلف
- انتخاب نوع لرزه گیر متناسب با دمای سیال و فشار کاری.
- نصب صحیح لرزه گیر با رعایت فاصله مناسب از منبع حرارتی یا سرمایشی.
- استفاده از عایق حرارتی در نزدیکی منابع گرما برای جلوگیری از انتقال حرارت به بدنه لرزه‌گیر.
- بازرسی دوره ای جهت مشاهده ترک، نشتی یا تغییر شکل ظاهری.
- جلوگیری از تماس مستقیم لرزه گیر لاستیکی با بخار یا حرارت زیاد.
جمع بندی و پیشنهاد خرید
همان‌طور که مشاهده شد ، دما تأثیر مستقیمی بر عملکرد و طول عمر لرزه گیر دارد. اگر در سیستم شما سیال گرم در جریان است، پیشنهاد می‌شود از لرزه گیرهای لاستیکی مارک قرمز یا قرمز-آبی استفاده کنید. برای آب سرد، مدل‌های زرد و آبی بهترین عملکرد را دارند. و اگر دما از محدوده ۹۰ درجه بالاتر است، لرزه‌گیر آکاردئونی فلزی بهترین انتخاب شماست.
برای دریافت مشاوره فنی یا خرید انواع لرزه‌گیر ارتعاشات صنعتی ایران، با کارشناسان آریا صنعت تماس بگیرید تا مناسب‌ترین مدل را بر اساس دما و فشار سیستم شما معرفی کنند.