لرزه گیر واژه ای است که اگر در زمینه تاسیسات و خطوط لوله فعالیت می کنید قطعا با آن آشنا هستید و در موارد بسیاری با آن برخورد کرده اید . اما اگر فعال این حوزه نیستید و این واژه برای شما خیلی واضح نیست نگران نباشید , در این مقاله می توانید اطلاعات بیشتری در مورد لرزه گیر کسب کنید . پس با آریا صنعت همراه باشید .

 

سر تیتر های ارائه شده عبارتند از :

علت به وجود آمدن لرزش و ارتعاش در موتورخانه 

کاهش ارتعاش خود دستگاه 

لرزه گیرر چیست ؟

دسته بندی لرزه گیر ها

آیا تفاوتی میان لرزه گیر و ضربه گیر وجود دارد ؟

انواع لرزه گیر های تولیدی براساس نیاز متقاضی

برند های مطرح تولید کننده لرزه گیردر ایران 

کاربرد لرزه گیر در صنایع مختلف 

دستورات نصب لرزه گیر ها

 

علت به وجود آمدن لرزش و ارتعاش در موتورخانه :

 

اقلامی در داخل موتورخانه وجود دارد که دارای حرکت های دورانی و یا رفت و برگشت می باشند که به روی سیالات فرآیند هایی را انجام می دهند . نمونه ای از این اقلام پمپ ها , چیلر ها , کمپرسور ها و … می باشند که با حرکت های خود در راستای انجام فرآیند همواره ارتعاش و لرزش تولید می کنند . پمپ ها نمونه ای می باشند که در داخل هر موتورخانه و یا سیستم پایپینگی وجود دارند که وظیفه اصلی آن ها افزایش فشار سیال می باشد . منبع ارتعاش و لرزش , دستگاه های فوق الذکر می باشد که می بایست ارتعاش آن ها را مهار کنیم و در این بابت توجه به موارد زیر مهم می باشد .

کاهش ارتعاش خود دستگاه :

وسایلی وجود دارند که می توانند لرزش و ارتعاش دستگاه های تولید کننده ارتعاش را مهار کنند که اغلب این وسایل به نام لرزه گیز شناخته می شوند و می بایست در زیر دستگاه قرار گیرند که ساختاری شبیه به فنر دارند که باعث کاهش ارتعاش دستگاه می شوند .

 

لرزه گیر چیست ؟

 

لرزه گیر یا ضد ارتعاش تجهیزات دینامیکی موجود در خط لوله از جمله پمپ , کمپرسور , فن و توربین و … به علت حرکت داخلی لرزش هایی را به خط لوله اعمال می کنند که این لرزش ها باعث ایجاد سر و صدا و استهلاک زودرس خط لوله و سایر قطعات و مشکلات متعدد دیگری می شوند .

 

استفاده از لرزه گیر ها یکی از روش های جلوگیری از انتقال لرزش های به وجود آمده به سایر قسمت های خط می باشد . یکی از کاربرد های بسیار رایج لرزه گیر های لاستیکی در قسمت Suction و Discharge پمپ ها می باشد که علاوه بر جذب لرزش های موجود , قابلیت حذف ضربات قوچ و شوک های به وجود آمده را دارند . از کاربرد های دیگر لرزه گیر ها حذف حرکات ناشی از تغییرات ابعادی خطوط می باشد . مزیت عمده لرزه گیر های لاستیکی نسبت به اتصالات آکاردئونی , قابلیت استفاده از آن ها در محیط های بسیار خورنده می باشد , هر چند که این اتصالات دما و فشار محدودی را تحمل می کنند , گاهی نیز از لرزه گیر های لاستیکی برای جلوگیری از هدایت الکتریکی استفاده می شود .

 

 

دسته بندی لرزه گیر  ها :

 

به طور کلی انواع لرزه گیر ها را می شود به سه دسته زیر تقسیم کرد :

 

• لاستیکی

• آکاردئونی

• خرطومی – فلزی

 

لرزه گیر های لاستیکی :

مهم ترین کاربردی که از لرزه گیر های لاستیکی می شود , جهت حدف یا کاهش شوک های ناگهانی داخلی در خطوط لوله بوده و همچنین جهت جذب ارتعاشات و کاهش سو صدای خطوط نیز مورد استفاده قرار می گیرد . همچنین از ضد ارتعاشات لاستیکی می توان به منظور جذب ارتعاشات دمایی (انبساط و انقباض در خطوط لوله) بهره برد . از لرزه گیر های لاستیکی اغلب موارد در صنایع مربوط به تهویه هوا , فرآیند های برودتی و حرارتی , خطوط لوله , طراحی های صنعت آب و فاضلاب , نیروگاه های برق و … استفاده می شود  .

 

 

لرزه گیر های آکاردئونی :

اتصالات آکاردئونی نیز می توانند به مانند لرزه گیر در سیستم های فرآیندی مورد اسافاده قرار بگیرد . این اتصالات بسته به نوع طراحی می تواند موجب کاهش ارتعاشات زاویه ای , محوری و همجنین جانبی در خطوط لوله شود . از جمله مزیت های ضد ارتعاشات آکاردئونی مقاومت بالا در برابر دماها و فشار های فشار های بالا است . در طراحی اتصالات آکاردئونی می توان از پره ها و طراحی های متفاوتی بهره برد . برای بصب این اتصالات نیز اغلب از فلنج و پیچ و مهره استفاده می شود . مهم ترین جز در طراحی ضد ارتعاشات آکاردئونی , بلوز آن است . جنس بلوز , میزان انعطاف آن , ضخامت , شکل بلوز و تعداد پره های آن قابل تغییر بوده و روی کارایی این قطعه تاثیر می گذارد .

 

 

لرزه گیر های خرطومی-فلزی :

 

در طراحی خطوط علاوه بر استفاده از انواع لرزه گیر های آکاردئونی و یا لاستیکی , همچنین می توان از لوله های خرطومی فلزی نیز بهره برد . استفاده از خطوط لوله خرطومی , به خاطر انعطاف بالای آنها امروزه بیشتر مورد توجه است . از مزیت های مهم لوله های خرطومی این است که می توان از آن ها به صورت مستقیم , V(وی) شکل و یا زوایای دیگر بهره برد . نکته دیگری که درباره خطوط لوله خرطومی وجود دارد , این است که خود این لوله ها در کاهش میزان لرزش های سیستم موثر بوده و به همین جهت , برای حذف لرزش ها و کاهش ارتعاشات سیستم دیگر نیازی به تجهیزات تقویت کننده و پشتیبان نخواهد بود . به این خاطر , استفاده از لوله های خرطومی-فلزی منجر به کاهش فضای مورد نیاز برای نصب خط لوله نیز می گردد .

آیا تفاوتی میان لرزه گیر و ضربه گیر وجود دارد ؟

در خیلی از موارد پیش آمده است که در اسم و بیان نیاز بین لرزه گیر و ضربه گیر اشتباهاتی رخ می دهد . در صورتی که برای کاهش لرزش دستگاه می بایست از ضربه گیر استفاده کرد و برای مهار لرزش لوله ها می بایست از لرزه گیر استفاده کرد . ضربه گیر ها انواع مختلفی دارند که یکی از رایج ترین آن ها و کم هزینه ترین آن ها به عنوان لاستیک های ضربه گیر منجیت دار شناخته می شوند که لاستیکی منجیت دار می باشد و در زیر دستگاه مانند پمپ قرار می گیرد و موجب کاهش ارتعاش می شود .

انواع لرزه گیر های تولیدی :

 

لرزه گیر ها بر اساس شرایط کاری و نیاز متقاضی , با رنگ های متمایز و به شرح زیر , تولید و عرضه می شوند :

• لرزه گیر با رنگ زرد , جهت نصب در سیستم های تهویه مطبوع تولید می شوند .

• لرزه گیر با رنگ آبی , جهت نصب در سیستم های فشار قوی با تحمل 16 تا 50 اتمسفر به کار می رود .

• لرزه گیر با رنگ سبز , جهت نصب در سیستم های حاوی اسید , باز و سایر مواد خورنده استفاده می شود .

• لرزه گیر با رنگ قرمز , جهت نصب در سیستم های حرارتی با تحمل دمای بالا کاربرد دارد .

• لرزه گیر با رنگ سفید , جهت نصب در سیستم های لوله کشی آب آشامیدنی و صنایع بهداشتی تولید می شود .

• لرزه گیر با رنگ قهوه ای , جهت نصب در سیستم های حاوی نفت و مشتقات آن به کار می رود .

• لرزه گیر با رنگ خاکستری , جهت نصب در سیستم های هوای فشرده طراحی و تولید می شود .

 

برند های مطرح تولید کننده لرزه گیر در ایران :

 

• ارتعاشات صنعتی ایران

• انعطاف صانع

• ارتعاش گستر پیمان

• ارتعاش میلاد

• مهندسی جداسازی ارتعاشات

• فلکسور پارس

• ارتعاشات صنعتی اراک

 

کاربرد لرزه گیر در صنایع مختلف :

 

• صنایع شیمیایی

• صنایع دریایی

• صنایع تاسیساتی

• صنایع غذایی

• صنایع فولاد

• صنایع نفت , گاز و پتروشیمی

 

دستورات نصب لرزه گیر :

 

• پیش از خرید مطمئن شوید محصولی که انتخاب کرده اید متناسب با دما , فشار و ترکیبات شیمیایی سیال , طراحی شده باشد .

• دقت کنید که دو سر لرزه گیر لاستیکی نسبت هم تراز باشد , چون در غیر این صورت کاهش میزان حرارت , افزایش تنش برشی و در نهایت کاهش عمر لرزه گیر را به دنبال خواهد داشت .

• در صورت وجود انشعاب در خط لوله , حتما روی لوله مسند گذاری شود .

• به یاد داشته باشید که ابعاد سوراخکاری فلنج لرزه گیر های لاستیکی کاملا باید مطابق با خط لوله باشد .

• روی لرزه گیر های لاستیکی عایق کاری نکنید اما در صورت ضرورت , این کار باید به گونه ای صورت بگیرد که امکان بازرسی پیچ های فلنج و مهار ها وجود داشته باشد .

• در نزدیکی لرزه گیر های لاستیکی نباید جوشکاری کرد .

• برای نصب لرزه گیر های لاستیکی در محیط باز و زیر نور خورشید از کاور محافظ لرزه گیر استفاده شود .

• استفاده از فلنج غیر استاندارد , لرزه گیر را از آب بندی خارج و باعث پارگی قسمت لاستیکی آن می شود .

 

جمع بندی :

 

در فرآیند های صنعتی به خاطر استفاده از تجهیزات دینامیک , جاری شدن سیال با سرعت های بالا و همچنین شرایط محیطی مثل دما و فشار , معمولا ارتعاشات و لرزش هایی درسیستم ایجاد می شود . برای حذف یا کاهش این ارتعاش ها باید از سیستم های ضد ارتعاش استفاده کرد . لرزه گیر ها انواع متفاوتی دارند و به شکل های متفاوتی طراحی می شوند . لرزه گیر های لاستیکی , آکاردئونی و خرطومی از مهم ترین طراحی های صورت گرفته برای این تجهیزات صنعتی است .

 

 

 

 

آریا صنعت