لرزه گیر آب گرم — راهنمای جامع انتخاب، نصب، نگهداری و تعویض
در سیستم های گرمایشی مانند موتورخانهها، بویلرها و مبدلهای حرارتی، دمای سیال معمولاً بالاتر از سیستمهای آب سرد است و همین مسأله باعث ایجاد انبساط حرارتی، افزایش فشار موضعی و ارتعاش در خطوط لوله میشود. لرزه گیر آب گرم (لرزه گیر لاستیکی مخصوص آب گرم یا آکاردئونی در موارد خیلی داغ) برای جذب این تغییرات طولی و ضربه های حرارتی طراحی شدهاند. در این مقاله به صورت کاربردی و دقیق میفهمیم چه مدلی مناسب سیستم شماست، چگونه نصب و نگهداری شود و چه زمانی باید تعویض گردد.
اگر سیستم شما به لرزه گیر آب سرد نیاز دارد برای اطلاع جامع از مدل های لرزه گیر آب سرد به این مقاله مراجعه کنید .
چه چیزی لرزه گیر آب گرم را از لرزه گیر آب سرد متمایز میکند؟
لرزه گیر آب گرم برای تحمل دماهای بالاتر (تا حدود 90°C) و اغلب فشارهای نسبتاً بالاتر طراحی میشوند. نکات کلیدی که آنها را متمایز میکند عبارتند از:
- ترکیب و فرمولاسیون لاستیک: مقاومت بالاتر در برابر حرارت و خستگی حرارتی.
- پوشش و لایههای داخلی: برای جلوگیری از ترکیبات خورنده.
- ساختار تقویت شده فلنج و واشر: برای آب بندی مطمئن در دما و فشار کار بالا.
مدل های رایج لرزه گیر آب گرم از ارتعاشات صنعتی ایران
کارخانه ارتعاشات صنعتی ایران دو مدل لرزه گیر لاستیکی آب گرم تولید میکند که در بازار رایجاند:
- مارک قرمز — دمای کاری تا 90°C، فشار کاری تا PN10 (10 بار). مناسب موتورخانههای خانگی و واحدهای کوچک.
- مارک قرمزآبی — دمای کاری تا 90°C، فشار کاری تا PN16 (16 بار). مناسب دیگها و سیستمهای پرفشار و صنعتی کوچک تا متوسط.
کدام مدل لرزه گیر انتخاب مناسبی است ؟
انتخاب بین این دو مدل عمدتاً بر اساس فشار کاری و شدت استفاده است:
- اگر فشار کاری ≤ 10 است و مصرف معمولی دارید → مارک قرمز (PN10) کافی و اقتصادی است.
- اگر فشار کاری 10–16 یا پمپ قوی/دیگ بزرگ دارید → مارک قرمزآبی (PN16) ایمنتر است.
- در صورت شک یا شرایط ویژه (بخار، مایعات خورنده، دما بالاتر از 90°C) قبل از خرید با کارشناس فنی آریاصنعت مشورت کنید.
جدول راهنمای سایز — پیشنهاد برای انتخاب
| سایز (اینچ) | کاربری معمول | پیشنهاد مدل |
|---|---|---|
| 1″ | پمپهای خانگی/دیگهای کوچک | مارک قرمز (PN10) |
| 1½” (1.5″) | پمپهای سیرکولاتور متوسط | مارک قرمز یا قرمزآبی (بسته به فشار) |
| 2″ | موتورخانههای کوچک تا متوسط | مارک قرمزآبی (PN16) |
| 3″–4″ | دیگها و خطوط اصلی موتورخانه | مارک قرمزآبی (PN16) |
نکات مهم در انتخاب لرزه گیر آب گرم
- فشار و دما: همیشه فشار و دمای کاری واقعی را معیار قرار دهید .
- نوع اتصال: فلنجی معمولترین انتخاب در موتورخانه است. از رزوهای فقط در سایزهای کوچک و موارد خاص استفاده شود.
- عرضه حرکت (Movement allowance): اگر خط طولانی و تغییر طول قابل توجه دارد، باید لرزه گیر با توان جذب حرکتی مناسب انتخاب شود.
- مقاومت شیمیایی: در سیستمهایی که آب دارای افزودنیهای خورنده است، از مواد مقاوم یا روکشهای مناسب استفاده کنید .
- حمایت و مهار (Anchors & Supports): طراحی نقاط مهاری باید طوری باشد که بار محوری از روی لرزه گیر برداشته شود.
برای تشخیص لرزه گیر مناسب سیالات مختلف به این مقاله مراجعه کنید.
نکات نصب برای عملکرد بهینه
نصب درست به اندازه انتخاب صحیح مهم است. نکات کلیدی نصب:
- نصب بدون کشش یا فشردگی: لرزه گیر باید در وضعیت طبیعی (نه کشیده، نه فشرده) نصب شود.
- هممحوری فلنجها: فلنجها باید دقیق هممحور باشند؛ ناهممحوری باعث تمرکز تنش میشود.
- استفاده از واشر و گسکت مناسب: گسکت متناسب با دما و فشار بهرهگیری شود.
- پیچکاری ضربدری و گشتاور مشخص: پیچها را بهصورت ضربدری و با گشتاور توصیه شده سفت کنید .
- نصب ساپورت و مهار: از تکیهگاهها استفاده کنید تا لرزه گیر تنها بار وزن لوله را تحمل نکند.
خرابیهای شایع در لرزه گیر آب گرم و روش تشخیص
- ترک یا پارگی سطحی: این خرابی معمولاً نتیجه حرارت بیش از حد یا تماس با مواد شیمیایی است . برای جلوگیری از این اتفاق بررسی بصری ماهانه لازم است.
- نشتی از ناحیه فلنج: این مورد میتواند ناشی از گسکت ناسازگار یا شلشدن پیچها باشد.
- کاهش انعطاف و سفت شدن: در اثر پیرشدگی حرارتی یا UV (اگر در فضای باز نصب شده باشد).
- افزایش لرزش و صدا: صدای لرزه گیر نشانه از دست رفتن خاصیت جذب ارتعاش است. باید بررسی و احتمالاً تعویض شود.
برنامه نگهداری
برای افزایش عمر مفید لرزه گیر آب گرم ، این برنامه نگهداری را پیشنهاد میکنیم:
- بازدید ماهانه: بررسی بصری برای نشتی، پارگی یا تغییر شکل.
- بازدید ششماهه: بررسی هممحوری فلنجها، کشش پیچها و وضعیت گسکتها.
- بازدید سالیانه: مستندسازی با عکس، اندازهگیری تغییرات و در صورت لزوم تست فشار.
چه زمانی لرزه گیر را تعویض کنیم؟
نشانههای فوری برای تعویض لرزه گیر :
- نشتی قطرهای یا قابل مشاهده در اطراف فلنج
- پارگی یا سوراخ در بدنه لاستیکی
- کاهش شدید در جذب لرزش (افزایش لرزش/صدا)
- تغییر رنگ و شواهد سوختگی یا خورندگی
عمر مفید عادی برای لرزه گیرهای آب گرم در شرایط استاندارد بسته به شرایط کاری و نگهداری دارد .
اشتباهات رایج که باید از آن پرهیز کرد
- نصب لرزه گیر در حالت کشیده یا فشرده
- عدم استفاده از ساپورت مناسب و بارگذاری مستقیم وزن لوله روی لرزه گیر
- استفاده از مارک یا مدل نامتناسب با فشار کاری
- رنگ آمیزی یا پوشش دادن بخش چیندار که مانع از انعطاف میشود
اشتباهات رایج در انتخاب و نصب لرزه گیر را در این مقاله بخوانید .
سفارش و خرید از آریاصنعت
برای سفارش دقیق لرزه گیر آب گرم، کارشناسان آریا صنعت به اطلاعات زیر نیاز دارند:
- قطر لوله (اینچ)
- فشار کاری (bar یا PN)
- دمای کاری (°C)
- طول فضای نصب و نوع اتصال (فلنج/رزوه)
- اگر سیال دارای افزودنی است، نوع افزودنی را اعلام کنید .
برای مشاوره فنی و خرید محصولات ارتعاشات صنعتی ایران از آریا صنعت با شماره های ما در این صفحه تماس بگیرید .